Ο Γερμανός κεντρικός αμυντικός, σε ρόλο «σκούπας» ή και αμυντικός μέσος Τόμας Χέλμερ (Thomas Helmer), γεννήθηκε την 21η Απριλίου του 1965, στο Χέρφορντ της Βόρειας Ρηνανίας-Βεστφαλίας. Η θέση που προτιμούσε να αγωνίζεται και που έκανε ένα καλό όνομα στο γερμανικό, αλλά και στο ευρωπαϊκό ποδόσφαιρο, ήταν αυτός του λίμπερο/«σκούπας», αλλά κυρίως αναπτύχθηκε ως κεντρικός αμυντικός.
Πέρασε το μεγαλύτερο μέρος της 15-ετούς συλλογικής ποδοσφαιρικής του καριέρας με τη Μπορούσια του Ντόρτμουντ και τη Μπάγερν Μονάχου, εμφανιζόμενος σε σχεδόν 400 παιχνίδια στην γερμανική Μπουντεσλίγκα, κατακτώντας 3 τίτλους πρωταθλητή, όλους με τη Μπάγερν και 2 Κυπελλούχου, έναν με τους Βαυαρούς και έναν με τη Ντόρτμουντ. Για την εθνική γερμανική ομάδα, έκανε 68 εμφανίσεις με 5 γκολ και κατέκτησε το Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα του 1996. Μνημονεύεται στην ιστορία της γερμανικής Μπουντεσλίγκα, ως ο πρώτος που του κατακυρώθηκε ένα γκολ-φάντασμα που πέτυχε τη σεζόν 1993/94 εναντίον της Νυρεμβέργης.
Ξεκίνησε την επαγγελματική του καριέρα με την Αρμίνια του Μπίλεφελντ, παίζοντας 4 παιχνίδια προς το τέλος της περιόδου 1984/85, σε μια σεζόν που κατέληξε στον υποβιβασμό του συλλόγου. Στην επόμενη σεζόν, σημείωσε 5 γκολ σε 35 αγώνες της Β’ Κατηγορίας, προκαλώντας το ενδιαφέρον της Μπορούσια Ντόρτμουντ, η οποία τον υπέγραψε το 1986. Όντας βασικός από την αρχή, σκόραρε 16 γκολ κατά τη διάρκεια της 6ετούς παρουσίας του στο Βεστφάλεν, κατακτώντας το γερμανικό Κύπελλο της περιόδου 1988/89 και όντας ένας από τα στελέχη που άρχισαν να βάζουν τη Ντόρτμουντ –ξανά- με αξιώσεις στον γερμανικό ποδοσφαιρικό χάρτη
Το 1992, εντάχθηκε στη Μπάγερν του Μονάχου σε αμφιλεγόμενες συνθήκες. Η Ντόρτμουντ δεν επιθυμούσε να παραχωρήσει έναν από τους καλύτερους παίκτες της, στον κυριότερο αντίπαλο της στη Μπουντεσλίγκα, αλλά τα οικονομικά ανοίγματα του συλλόγου δεν επέτρεπαν άλλες επιλογές από την πώληση. Πριν το τέλος της σεζόν 1991/92, η Μπάγερν “φλέρταρε” με τον Χέλμερ, ώστε να ενισχύσουν τα μετόπισθεν. Ο διεθνής αμυντικός είχε ρήτρα αποδέσμευσης στο συμβόλαιό του που προέβλεπε ότι μπορούσε να αγωνιστεί ΜΟΝΟ στο εξωτερικό για € 2.500.000 ευρώ. Αυτό, έδωσε στον Ούλι Χένες (Ulrich “Uli” Hoeneß), τότε ηγετικό στέλεχος της Μπάγερν και στον ατζέντη του Χέλμερ, μια ιδέα. Τι θα γινόταν εάν μπορούσαν να βρουν έναν ξένο σύλλογο, πρόθυμο να υπογράψει τον Χέλμερ και μετά να τον παραχωρήσει άμεσα στην Μπάγερν; Η ομάδα αυτή, βρέθηκε και ήταν η γαλλική Λυόν. Η υπόθεση έφτασε σε τέτοιο σημείο που μία επιτροπή της γερμανικής ομοσπονδίας κλήθηκε να εξετάσει τη νομιμότητα ενός τέτοιου σχεδίου, που σημειωτέον ξεσήκωσε αντιδράσεις και από τους υπόλοιπους συλλόγους που φοβήθηκαν –κυριολεκτικά-… bullying της Μπάγερν.
Πολύ αργότερα, το 2009, ο Χέλμερ παραδέχθηκε αυτές τις σκέψεις, αλλά πρόσθεσε σε συνέντευξή του στο περιοδικό “Planet-Interview” ότι στο τέλος τόσο η Μπάγερν, όσο και ο ίδιος, απέρριψαν αυτό το μοντέλο. Τελικά, η Μπάγερν τον απέκτησε από την Ντόρτμουντ έναντι 8.000.000 γερμανικών μάρκων (περίπου € 7.500.000 ευρώ), ποσό ρεκόρ για το γερμανικό ποδόσφαιρο εκείνη την εποχή. Οι αντιδράσεις που προέκυψαν από αυτή τη μεταγραφή, ήταν τόσο έντονες που ο εκλέκτορας της γερμανικής εθνικής ομάδας, ο Μπέρτι Φογκτς (Berti Vogts), απείλησε να αφήσει τον Χέλμερ εκτός της αποστολής για το Euro του 1992, λόγω της απόσπασης της προσοχής που προκαλούσε όλη αυτή η υπόθεση.
Υπήρξε από τα βασικά στελέχη και αναπόσπαστο κομμάτι (σκοράροντας 7 γκολ στη πρώτη του σεζόν στο Μόναχο) για να γίνει τελικά μέχρι και ο αρχηγός της ανοδικής πορείας της Μπάγερν Μονάχου στα τέλη της δεκαετίας του 1990, κερδίζοντας 3 τίτλους πρωταθλήματος, ενός κυπέλλου και 3 γερμανικών Λιγκ Καπς, με την προσθήκη του Κυπέλλου UEFA της σεζόν 1995/96, όπου σκόραρε μια φορά εναντίον της Μπορντό στον πρώτο αγώνα του τελικού, σε συνολικά 12 παιχνίδια για την διοργάνωση.
Η 23η Απριλίου του 1994, είναι η ημερομηνία επίτευξης του παρθενικού γκολ-φαντάσματος στην ιστορία του επαγγελματικού γερμανικού πρωταθλήματος (ο όρος γκολ-φάντασμα είχε εισαχθεί στη γερμανική ποδοσφαιρική πραγματικότητα μετά τον τελικό του Παγκοσμίου Κυπέλλου του 1966 με το σχετικό τέρμα του Τζεφ Χαρστ). Στο 26ο λεπτό της αναμέτρησης Μπάγερν-Νυρεμβέργη, έπειτα από εκτέλεση κόρνερ, ο Τόμας Χέλμερ με τακουνάκι έστειλε την μπάλα λίγο άουτ, αλλά ο επόπτης Γεργκ Γιαμπλόνσκι -χωρίς να έχει καλή αντίληψη της πορείας της μπάλας- σήκωσε το σημαιάκι του παρασύροντας το διαιτητή Χανς-Γιόαχιμ Όσμερς να κατακυρώσει …τέρμα! Η αναμέτρηση έληξε 2-1 υπέρ της Μπάγερν, με την Νυρεμβέργη να καταθέτει ένσταση! Μάλιστα, η Νυρεμβέργη είχε την ευκαιρία να πετύχει ακόμη ένα τέρμα, με εκτέλεση πέναλτι, όμως τη καθοριστική εκτέλεση για τους φιλοξενούμενους σπατάλησε ο Σβαμπλ. Στον επαναληπτικό, τον οποίο αποφάσισε η Γερμανική Ποδοσφαιρική Ομοσπονδία, η Μπάγερν επικράτησε 5-0, αλλά η διεξαγωγή αυτού του δεύτερου αγώνα προκάλεσε την οργισμένη αντίδραση της FIFA, επειδή έτσι είχε ακυρωθεί μια απόφαση του διαιτητή επί δεδομένου συμβάντος.
Έφυγε από τη Μπάγερν το 1999, επιλέγοντας να κινηθεί προς την αγγλική Premier League. Του προσφέρθηκε συμβόλαιο με την Λίβερπουλ, αλλά αντ’ αυτού επέλεξε να ενταχθεί στη νεοφώτιστη Σάντερλαντ με ελεύθερη μεταγραφή. Ωστόσο, ο τότε προπονητής της Σάντερλαντ, ο Πίτερ Ριντ (Peter Reid) δεν τον χρησιμοποίησε, κάνοντας μόλις 2 εμφανίσεις στο πρωτάθλημα εναντίον της Λιντς και της Άρσεναλ. Επέστρεψε στη Γερμανία με τη μορφή δανείου, στη Χέρτα Βερολίνου. Αν και είχε εμφανιστεί στο Champions League για την Χέρτα, επιστρέφοντας στη Σάντερλαντ, ο Ριντ έκρινε ότι «τα πόδια του είχαν βαρύνει», με τον σύλλογο να μην ανανεώνει το συμβόλαιό του και τον παίκτη να αποσύρεται από το επαγγελματικό ποδόσφαιρο ύστερα από αυτή την εξέλιξη.
Έκανε το διεθνές ντεμπούτο του για τη Γερμανία, στις 10 Οκτωβρίου του 1990, στη νίκη με 3-1 σε ένα φιλικό αγώνα με τη Σουηδία στη Στοκχόλμη. Γνώρισε μεγάλη επιτυχία στις διοργανώσεις του Ευρωπαϊκού Πρωταθλήματος, επιτυγχάνοντας συνεχόμενους τελικούς. Το 1992, όταν η Γερμανία απροσδόκητα ηττήθηκε από τη Δανία, η οποία είχε κληθεί την τελευταία στιγμή αντικαθιστώντας την Γιουγκοσλαβία, αλλά και 4 χρόνια αργότερα, όταν το 1996, νίκησαν τη Τσεχία στη παράταση, στο Γουέμπλεϊ. Εμφανίστηκε επίσης σε δύο Παγκόσμια Κύπελλα, το 1994 και το 1998, όταν και μετά τον αγώνα με το Μέξικο, αποσύρθηκε από το διεθνές ποδόσφαιρο. Συνολικά, έκανε 68 διεθνείς εμφανίσεις και σημείωσε 5 γκολ.
Μετά τη απόσυρσή του από την ενεργό δράση, εργάστηκε ως αθλητικός δημοσιογράφος και τηλεοπτικός παρουσιαστής με το τηλεοπτικό δίκτυο DSF. Επιπλέον, υπηρέτησε ως πρέσβης της Γερμανίας στην παιδική φιλανθρωπία της FIFA για τα Παιδικά Χωριά SOS, αρχής γενομένης το 1997. Από τις 19 Ιουλίου του 2011 έως 15 Δεκεμβρίου του 2015, ήταν μέλος του Εποπτικού Συμβουλίου της Αρμίνια Μπίλεφελντ. Ζει στο Αμβούργο από το 2005, παντρεμένος με την ηθοποιό Yasmina Filali, με την οποία έχει μία κόρη και ένα γιο. Επιπλέον, έχει δύο γιους από τον πρώτο του γάμο. Συμμετέχει τακτικά σε φιλανθρωπικούς αγώνες και είναι μέλος της ομάδας βετεράνων της Μπορούσια Ντόρτμουντ .