Στον παρααθλητισμό, η ποικιλομορφία των αναπηριών σημαίνει κατανομή των αθλητών ανά κατηγορία. Πρόκειται για έναν ουσιαστικό κανονισμό, προκειμένου να διατηρείται η αθλητική δικαιοσύνη, αλλά και συνάμα έναν πραγματικό... πονοκέφαλο, για τους μη μυημένους.

Οι Παραολυμπιακοί Αγώνες, αρχίζουν αύριο 28 Αυγούστου και συγκεντρώνουν τρεις κύριες κατηγορίες αναπηρίας (σ.σ. σωματική, οπτική και ψυχολογική), με την ταξινόμηση να στοχεύει στον καθορισμό ποιών αθλητών είναι επιλέξιμοι για ποιά αγωνίσματα.

Ορισμένες από τις επεξηγήσεις που είναι απαραίτητο να διευκρινισθούν για τους Παραολυμπιακούς Αγώνες, είναι οι εξής:

Καθώς οι κατηγορίες χάντικαπ ισχύουν για όλες τις διεθνείς διοργανώσεις, προσδιορίζονται αρχικά από το πρώτο γράμμα του κάθε αθλήματος. Για την κολύμβηση είναι το «S» από την λέξη swimming και για την ποδηλασία το «C» από την λέξη «Cycling», ενώ τα αρχικά GBL «Goalball», σηματοδοτούν το άθλημα που συνδυάζει το χάντμπολ και το μπόουλινγκ.

Άλλες κατηγορίες αντιπροσωπεύονται με πολλά γράμματα. Για παράδειγμα, οι αγώνες στίβου λαμβάνουν χώρα είτε στον στίβο (το “T” στον στίβο) είτε στον κεντρικό χώρο (το “F” στο γήπεδο).

Σε ορισμένα αθλήματα, τα γράμματα μπορεί επίσης να αντιστοιχούν σε μια ιδιαιτερότητα. Στο μπάντμιντον, η διοργάνωση «WH1» θα αναφέρεται σε αθλητές με αμαξίδιο. Στην ποδηλασία, υπάρχουν επίσης κατηγορίες που συνδέονται με τον τύπο του ποδηλάτου που χρησιμοποιείται. Έτσι, οι κατηγορίες “H1” έως “H5” αφορούν αναβάτες με “handbikes” ή ποδήλατα χειρός κατά την διάρκεια αγώνα δρόμου.

Όσο για την κολύμβηση, ένα δεύτερο γράμμα μπορεί να ακολουθεί το «S» και αντιστοιχεί σε ένα είδος κολύμβησης: «Β» για το πρόσθιο ή «Μ» για το «μεικτό».

Στους Παραολυμπιακούς Αγώνες των Παρισίων, θα απονεμηθούν τουλάχιστον 29 χρυσά μετάλλια στον στίβο μόνο για τα 100 μέτρα, σε γυναίκες και άνδρες μαζί. Οι αθλητές χωρίζονται σε έξι κατηγορίες (1-6): από προβλήματα όρασης (1) έως απώλεια άκρου (6), αλλά και διανοητική αναπηρία (2).

Ένας δεύτερος αριθμός επισυνάπτεται σε αυτόν τον πρώτο αριθμό, που συνδέεται με τον βαθμό του χάντικαπ, με το 1 να είναι ο ισχυρότερος. Έτσι, η Γαλλίδα πρωταθλήτρια των Παραολυμπιακών 400 μέτρων (2016), Ναντίν Κεϊτά -η οποία έχει προβλήματα όρασης- αγωνίζεται στην κατηγορία T13 ενώ ο συναθλητής της, Τρεζόρ Μακουντά -τυφλός και συνοδευόμενος από οδηγό- βρίσκεται στην κατηγορία T11.

Η σημασία των αριθμών μπορεί επίσης να είναι ελαφρώς διαφορετική. Στην κολύμβηση, οι κατηγορίες S1 έως S10 (πεταλούδα, ύπτιο, ελεύθερο) αντιστοιχούν σε σωματικό μειονέκτημα (αλλά το S1 είναι ισχυρότερο από το S10), S11 έως S13 σε οπτικό μειονέκτημα και S14 σε διανοητικό μειονέκτημα.

Ο αριθμός των αγωνισμάτων, δεν είναι ο ίδιος για καθένα από τα 22 Παραολυμπιακά αθλήματα. Έτσι, το Goalball, το Para-Judo και το Blind Football προορίζονται μόνο για αθλητές με προβλήματα όρασης.

Παράλληλα, η παρα-άρση βαρών συγκεντρώνει διάφορες μορφές χάντικαπ, εφόσον οι αθλητές μπορούν να χρησιμοποιήσουν τα χέρια τους (δοκιμή πίεσης πάγκου). Ταξινομούνται ανά κατηγορία βάρους, όπως και στο ταεκβοντό. Όσον αφορά στα ομαδικά αθλήματα όπως το ράγκμπι με αμαξίδιο, το βόλεϊ καθημένων ή το μπάσκετ με αμαξίδιο, οι ομάδες συγκροτούνται έτσι ώστε να έχουν μια ισορροπημένη ομάδα με περισσότερο ή λιγότερο σοβαρά μειονεκτήματα.